Wil je graag verder studeren? Wees dan de zalm en niet de waterval. Ja oké, het klinkt een beetje als een zweverig mantra dat je tijdens een weekendje mindfullness in het bos staat te chanten. Het zalmprincipe is echter een nieuwe positieve studietrend en zou weleens jouw garantie op een hoger diploma kunnen zijn ...
Don't go chasing waterfalls
Nog niet zo heel lang geleden overheerste het watervalsysteem in het hoger onderwijs. Studeren aan de universiteit was het hoogste goed, want dan was je pas écht een slimmerik. Onder het motto 'wie niet waagt, niet wint' schreven studenten zich meteen in aan de universiteit zonder rekening te houden met hun eigen talenten.
Natuurlijk is dat geen slim idee. En dus moesten heel wat studenten na korte of langere tijd aan de universiteit noodgedwongen stoppen, waarna ze dan maar naar de hogeschool overstapten. Hier lukte het hen vaak wel om een diploma te halen. Niet omdat hogeschool de onterechte reputatie heeft van 'makkelijker te zijn'. Wel omdat hogeschool voor sommige studenten nu eenmaal een betere match vormt. Omdat ze uitblinken in praktijkgericht leren. Of omdat ze (zeker in het begin) nood hebben aan extra ondersteuning.
Het zalmprincipe
Tegenwoordig wint de omgekeerde beweging stilaan aan populariteit. Dit noemt men het zalmprincipe, omdat je net als een zalm stroomopwaarts zwemt. In plaats van eerst unief te proberen en bij eventuele tegenslag te zakken, start je bewust met een studie op jouw maat aan de hogeschool of universiteit. Zo verwerf je gaandeweg meer kennis, vaardigheden én zelfvertrouwen en kan je langzaamaan één (of meer) trapje(s) hoger klimmen op de studieladder.
Als de dieren konden spreken, dan zouden al die zalmen beamen dat tegen de stroom inzwemmen natuurlijk wel wat meer inspanning vereist. Als je studeert volgens het zalmprincipe, dan duurt je studietijd een beetje langer dan wanneer je een gewoon modeltraject volgt. Maar ook niet per se langer dan buizen, bissen en jarenlang ongelukkig zwoegen zonder resultaat. Studenten ervaren het zalmsysteem veelal als een positieve en leerrijke ervaring die je zelfvertrouwen en skills stevig boost.
Doorstromen in het hoger onderwijs
Zodra je een diploma op zak hebt, kan je in het hoger onderwijs rechtstreeks of via een schakel- of voorbereidingsprogramma verder doorstromen tussen deze vier niveau's:
| niveau 8 | Doctor (PhD) |
| niveau 7 | Master-na-Master (Manama) Master (Ma) |
| niveau 6 | Bachelor-na-Bachelor (Banaba) Professionele Bachelor (PBa) | Academische Bachelor (ABa) |
| niveau 5 | Graduaat (HBO5) |
