De opleiding Journalistiek van AP Hogeschool zal in aanloop naar de Europese verkiezingen uitspraken van politici factchecken, diepgaand op hun juistheid controleren. Ze neemt een leidende rol op in het internationale project EUFACTCHECK, waaraan 20 opleidingen uit 15 Europese landen deelnemen. Twee lectoren van AP ontwikkelden de unieke methodologie die alle deelnemende scholen voor dit project gebruiken.
Alle deelnemende opleidingen zijn lid van de European Journalism Training Association (EJTA), die zo’n 70 opleidingen journalistiek uit 30 Europese landen samenbrengt. Met het EUFACTCHECK-project wil EJTA studenten een beter inzicht in democratische processen bijbrengen en hun kritische benadering van de media aanscherpen.
“Met ons project willen we uitlatingen van politici en media op hun juistheid controleren en zo bijdragen aan een publiek debat dat gebaseerd is op feiten”, zegt EJTA-bestuurslid en AP-lector Nadia Vissers, die het project coördineert. “Daarom kunnen burgers aan de studenten journalistiek vragen om beweringen over de Europese Unie en politiek te factchecken. Op die manier ondersteunt het project democratische burgerzin en mediawijsheid.”
Unieke methodologie
Twee lectoren van AP Hogeschool ontwikkelden een totaal nieuwe methodologie die alle deelnemende scholen gebruiken. Aan de hand van een flowchart of stroomdiagram, een gesystematiseerde reeks ja/nee-antwoorden op vragen, kunnen de studenten gestuurd op onderzoek gaan. “We beweren niet dat de flowchart de methodologie is om een factcheck uit te voeren”, zegt Frederik Marain, een van de ontwikkelaars. “Hij is een pedagogisch instrument dat de studenten een helder begrip van de bewering moet bieden en hen moet helpen bij hun factcheck.”
“Studenten op AP, maar ook in opleidingen journalistiek in Utrecht en Parijs, gingen al met de flowchart aan de slag”, zegt lector Wouter Frateur. “Zij stelden vast dat de flowchart houvast biedt omdat hij de gebruiker stapsgewijs informatie geeft over de aanpak van zijn factcheck. De flowchart werkt dus.” (Lees verder onder de afbeelding.)
Van Finland tot Italië, van Spanje tot Rusland
Uit de volgende vijftien deelnemende landen neemt telkens minstens één opleiding deel aan het EUFACTCHECK-project: België, Denemarken, Duitsland, Finland, Frankrijk, Georgië, Griekenland, Italië, Kroatië, Nederland, Oostenrijk, Rusland, Spanje, het Verenigd Koninkrijk en Zweden.
Research en ervaringen uit professionele factcheckprojecten tonen aan dat samenwerkingsverbanden als EUFACTCHECK de geloofwaardigheid en betrouwbaarheid van de gepubliceerde stukken sterk vergroten. EUFACTCHECK wil dan ook Europese kiezers nauwer bij het publieke debat over Europa betrekken en mee over de toekomst van de Unie laten nadenken.
EUFACTCHECK werkt samen en deelt ervaringen uit met andere internationale factcheckorganisaties zoals Firstdraftnews, CrossCheck, IFCN,… Het project wordt financieel ondersteund door de Raad van Europa en de Evens Foundation.
EJTA brengt zo’n zeventig opleidingen journalistiek uit zo’n dertig Europese landen samen. Ze werken samen om het journalistiekonderwijs in Europa te verbeteren door samenwerkingsinitiatieven, uitwisselingen en researchprojecten op te zetten.
