Sterk leesonderwijs vanuit een sterk lees- en taalbeleid! Lezen is een sleutelvaardigheid in het onderwijs en in de maatschappij. Vele scholen ervaren dan ook de nood om hun leesonderwijs te versterken, maar hoe begin je daaraan? Hoe zorg je er als school voor dat alle leerlingen vaardige en gemotiveerde lezers worden én blijven?
Via schoolspecifieke professionaliseringstrajecten op maat en een aanbod aan inhoudelijke sessies willen we schoolteams op weg helpen richting sterk leesonderwijs. Vanuit wetenschappelijke literatuur geven we handvatten en concrete tips om je leesonderwijs vorm te geven. We illustreren die met inspirerende praktijkvoorbeelden uit verschillende scholen in het kleuter- en lager onderwijs.
Wil je van lezen een topprioriteit maken, schrijf je dan in voor een professionaliseringstraject op maat van jouw school of voor één of meerdere inhoudelijke sessies waarbij we jullie op weg helpen om een leesbeleid uit te bouwen samen met je team, je leerlingen én je leesnetwerk. Lezers maak je immers samen!
Iets voor jou of voor jouw schoolteam?
Het aanbod richt zich in de eerste plaats naar leerkrachten kleuteronderwijs, lager onderwijs, zorgondersteuners en directies. Maar ook onderwijsondersteuners, lerarenopleiders, leesbevorderaars en socioculturele partners zoals bibliotheekmedewerkers zijn van harte welkom. In het filmpje hiernaast ontdek je alvast de ervaringen van enkele collega’s die reeds met het aanbod aan de slag gingen.
Trajecten op maat van jouw school
Lijkt deze professionalisering interessant om samen met je hele schoolteam te volgen? Dan kan je een traject aanvragen op maat van jouw school. We bepalen dan in onderling overleg de opbouw van het traject voor jouw specifieke school en het aantal inhoudelijke sessies.
Inhoudelijke sessies
Wil je aan de slag met één of meerdere inhoudelijke sessies, dan kan je kiezen uit onderstaand aanbod. Deze sessies kunnen plaatsvinden tijdens een personeelsoverleg of een pedagogische studiedag.
1. Van leesscan naar leesplan: leesbeleid in de praktijk
Wat zijn de ingrediënten van sterk leesonderwijs? Hoe start je met een leesbeleid op jouw school en wat is een leesscan? In deze sessie zoomen we in op verschillende stappen die je als schoolteam kunt doorlopen om een leesbeleidsproces op te starten en uit te rollen. We delen ervaringen en inzichten vanuit verschillende scholen en nodigen de deelnemers tijdens deze sessie uit om actief na te denken over het eigen leesonderwijs.
2. Een motiverende leesomgeving
In deze sessie gaan we dieper in op het belang van een motiverende leesomgeving in jouw klas en op school. Hoe zorg je voor een motiverende leesomgeving en een rijk en gevarieerd leesaanbod? We delen praktijkervaringen en tools om actief en doelgericht aan de slag te gaan. We nodigen de deelnemers tijdens de sessie uit om ook eigen ervaringen en praktijkvoorbeelden te delen.
3. Effectieve leesdidactiek
In deze sessie gaan we dieper in op hoe je als leerkracht en schoolteam kan inzetten op effectief leesonderwijs. Vertrekkende van wetenschappelijke inzichten over wat wel of niet leidt tot succesvol leesonderwijs, reflecteren we samen over de verschillende ingrediënten van een doordachte leesdidactiek. We delen praktijkervaringen en tools om doelgerichte en actieve leesopdrachten uit te werken. We denken samen na hoe je als team tot een groeigerichte leeslijn kan komen doorheen de hele school.
4. Interactief aan de slag met boeken en teksten
In deze sessie bekijken we waarom het belangrijk is veel en krachtige taaldenkgesprekken te voeren, wat de kenmerken van een goed taaldenkgesprek zijn en hoe je zo een gesprek kunt begeleiden. We vertrekken hierbij vanuit rijke teksten: verhalen, luisterfragmenten, strips, moppenboeken, … waardoor we de leeskriebels bij de kinderen aanwakkeren en contextrijk leesonderwijs bieden. Leesmotivatie stimuleren én taaldenkgesprekken voeren: in deze sessie slaan we twee vliegen in één klap. We gaan ook aan de slag met boeken of teksten die jij rijk vindt en waar je graag mee aan de slag wil.
5. Leesmonitoring
In deze sessie focussen we op de complexiteit van het leesmonitoringsproces. We gaan dieper in op waarom lezen monitoren zo belangrijk is, hoe je dit kan doen en vooral ook met wie en wanneer. We delen praktijkervaringen en tools om lezen doelgericht te monitoren. We denken samen na hoe je als team actief aan de slag kan gaan met de resultaten van je leesmonitoringsproces. Hoe vertaal je je leesmonitoring naar effectieve feedback en hoe kun je inzetten op gedifferentieerd leesonderwijs?
6. Leesnetwerk
In deze sessie gaan we dieper in op hoe je als leerkracht en schoolteam nog sterker aan de slag kan gaan met je leerlingen en je ouders om het leesonderwijs op je school te versterken. We verkennen ook hoe je je samenwerking met de bibliotheek kan versterken en wat andere socio-culturele organisaties kunnen betekenen voor het leesonderwijs op jouw school. We delen praktijkervaringen en tools en gaan op die manier meteen effectief samen aan de slag. Lezers maak je immers samen.
Iris Vansteelandt is lerarenopleider en onderzoeker in de educatieve bacheloropleiding Lager Onderwijs aan AP Hogeschool en is tevens verbonden als vrijwillig postdoctoraal medewerker aan de onderzoeksgroep Taal, Leren, Innoveren van Universiteit Gent. In haar onderzoek focust ze zich voornamelijk op taalonderwijs en taalbeleid en dan meer specifiek leesonderwijs en leesbeleid en de continue professionalisering van leraren. Iris was één van de vaste coaches binnen PRO Lezen, een professionaliseringstraject van AP, Odisee en Iedereen Leest waarbij 24 scholen begeleid werden bij het uitbouwen van een leesbeleid met steun van de Vlaamse Overheid. Ze is co-auteur van het handboek Volop Taal, Didactiek Nederlands voor de lagere school en is ook actief betrokken bij o.a. Iedereen Leest en de Taalraad.
Jona Hebbrecht is lerarenopleider en onderzoeker Taal in de bacheloropleiding Lager Onderwijs aan Hogeschool Odisee. In haar onderzoeksproject ‘De leesscan’ onderzoekt Jona hoe scholen hun leesonderwijs kunnen versterken. Jona is docent in het postgraduaat Leescoach en was één van de vaste coaches binnen PRO Lezen, een professionaliseringstraject van AP, Odisee en Iedereen Leest waarbij 24 scholen begeleid werden bij het uitbouwen van een leesbeleid met steun van de Vlaamse Overheid. Jona werkte mee aan enkele taalmethodes voor het lager onderwijs en is co-auteur van het handboek Volop Taal, Didactiek Nederlands voor de lagere school.
Marlies Algoet is lerarenopleider en onderzoeker Taal in de Educatieve Bachelor Kleuteronderwijs Odisee Brussel. Ze onderzoekt hoe mondelinge interactiekwaliteit in de klas de taal- en denkvaardigheid van de kinderen kan verbeteren en hoe in de kleuterklas speels kan worden gewerkt aan voorbereidend technisch lezen en spellen. Marlies begeleidt kleuterteams bij het opstellen van een leesbeleid in het nascholingsproject PRO Lezen met steun van de Vlaamse Overheid. Ze coördineert het Postgraduaat Leescoach en is (co-)auteur van een taalhandleiding voor kleutersen voorlezer bij vzw De Verhalenweverij.
Organisatoren
AP Hogeschool, Hogeschool Odisee en Iedereen Leest sloegen de handen in elkaar om een professionaliseringstraject te ontwikkelen voor leerkrachten basisonderwijs om hun leesonderwijs te versterken. Deze vormingen zijn een vervolg op het succesvolle professionaliseringstraject PRO Lezen in het kader van Prioritaire Nascholing met steun van de Vlaamse Overheid waarbij 24 scholen gedurende twee jaar ondersteuning op maat kregen.
