Pilootproject: toolbox voor zelfgestuurd leren succesvol getest door lesgevers hoger onderwijs

Het kenniscentrum Onderzoek Levenslang Leren en Innoveren (OLLI) van AP Hogeschool zette het afgelopen jaar in op de ondersteuning van lesgevers in het hoger onderwijs. Tijdens een pilootproject testten lesgevers van AP en enkele andere hogescholen een online toolbox die hen helpt om zelfgestuurd leren (ZRL) bij studenten te bevorderen.  

Het belang van zelfgestuurd leren 

Zelfgestuurd leren is een cruciale vaardigheid voor studiesucces en levenslang leren.  Studenten die hun eigen leerproces sturen, behalen betere studieresultaten en zijn beter voorbereid op een voortdurend veranderende arbeidsmarkt. Een student die zijn leerproces mee vormgeeft en monitort, doet beroep op verschillende cognitieve (hoe een student leert), metacognitieve (hoe een student het leren aanstuurt) en affectieve (waarom een student leert) vaardigheden. Zelfgestuurd leren vraagt daarom een stapsgewijze opbouw met de nodige begeleiding naar toenemende zelfsturing van de student. Voor lesgevers blijft het echter een uitdaging om hier systematisch op in te zetten, zeker in grote groepen en met andere taken die bij hun werk horen. 

Ontwikkeling van een toolbox voor lesgevers 

Om deze uitdagingen aan te pakken, ontwikkelde het OLLI-onderzoeksteam een toolbox op basis van praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek en praktijkervaringen van lesgevers. De toolbox sluit aan bij de noden van het hoger onderwijs en is inzetbaar in verschillende onderwijscontexten.  

De toolbox bevat: 

• Een databank met praktische werkvormen die lesgevers kunnen inzetten.
• Achtergrondinformatie over zelfgestuurd leren.
• Uitleg over het Lemo-instrument, een vragenlijst dat leerstrategieën en motivatie van studenten in kaart brengt.  
   

Getest: de toolbox in de praktijk  

Tijdens de eerste testfase experimenteerden lesgevers met de toolbox tijdens hun lessen. De reacties waren positief. Hun feedback hielp om de toolbox te optimaliseren en bewees dat gerichte ondersteuning lesgevers in staat stelt ZRL effectief te integreren, zelfs in grote aula’s. De deelnemers waardeerden vooral de gestructureerde opbouw van de fiches met werkvormen en de mogelijkheid om snel aan de slag te gaan zonder uitgebreide teksten te hoeven lezen. Tegelijkertijd stelden ze verbeterpunten voor zoals betere navigatie-instructies en een duidelijkere beschrijving van de zoektermfilters. 

Wat kun je nog verwachten? 

Het OLLI-onderzoeksteam gebruikt al deze inzichten om de toolbox de komende maanden verder te ontwikkelen en te verbeteren zodat we die kunnen openstellen voor alle lesgevers. Dit biedt iedereen de kans om ondersteuning te vinden in het begeleiden van studenten bij het ontwikkelen van hun ZRL op een wetenschappelijk onderbouwde manier.
 

Dank aan alle betrokkenen voor hun inzet en waardevolle bijdragen!