Overslaan en naar de inhoud gaan

Spot op: Ladders

Volgens de statistieken van het Fonds voor Arbeidsongevallen gebeurden er in 2007 in België 2854 arbeidsongevallen met verplaatsbare ladders, rolsteigers, werkbakken en hefplatformen, waarvan de meeste voor de rekening van de ladders. Daarvan hadden er 539 een blijvende arbeidsongeschiktheid tot gevolg en 2 ongevallen kenden een dodelijke afloop.


Hier moeten dan nog alle privé-ongevallen bijgeteld worden. De cijfers liegen er niet om, ladders kunnen nu eenmaal gevaarlijk zijn. Deze publicatie kan je helpen om ladders thuis of in je bedrijf juist te gebruiken.

 

Algemeen

Voor het bereiken van een bepaalde hoogte, zijn diverse arbeidsmiddelen mogelijk: een trapladder, een ladder, een (rol)stelling, of een hoogtewerker. Een ladder ligt misschien voor de hand, maar is niet altijd de beste keuze. Je kiest het arbeidsmiddel dat een aanvaardbare mate van veiligheid waarborgt tijdens de ganse duur van de taak. Hierbij hou je rekening met het transport, het opstellen, de aard van de taak, (de kennis van de gebruiker) en het opbergen van het arbeidsmiddel.

Ladders en trapladders moeten trouwens volgens het KB van 31/8/05 vervangen worden door veiligere arbeidsmiddelen behalve als het gaat om weinig risicovolle taken van korte duur. Deze wetgeving legt de verantwoordelijkheid voor veilige omgang met ladders bij de werkgever zelf. Er wordt dus van hem verwacht dat hij een degelijke risicoanalyse laat uitvoeren (om af te leiden of het inzetten van ladders verantwoord is), dat hij zijn personeel inlicht over de gevaren en dat hij afspraken maakt over hoe men met ladders omgaat.

 

Controle

Wie? Na de aankoop wordt een verslag van indienststelling opgemaakt. Daarna kijkt een bevoegd persoon de ladders regelmatig na. Deze persoon kan een medewerker zijn. 

Hoe? Maak een inventaris van je ladders om de controle sluitend te maken. Het is nuttig om de gecontroleerde ladders herkenbaar te maken voor gebruikers. Dit kan gebeuren door het aanbrengen van bv. een bandje van een welbepaalde kleur of een inventarisnummer. Meld defecten onmiddellijk aan de directe chef, en gebruik een andere ladder. Verwijder een beschadigde ladder ook definitief!

 

Onderhoud

  • Houten ladders mag je niet schilderen, want zo maak je eventuele beschadigingen onzichtbaar. 
  • De groeven in antislipstroken moet je regelmatig reinigen.
  • Beschadigde ladderschoenen moet je tijdig vervangen. 
  • Een goed georganiseerd bedrijf heeft reserve ladderschoenen in huis.

 

Checklist gebruik van ladders

Toepassingen
  • Gebruik in de nabijheid van elektrische installaties alleen (droge!) houten ladders of kunststofladders.
  • Draag veiligheidsschoenen met antislipzolen, vermijd modder, olie, vet en sneeuw op de schoenzolen.
  • Een ladder is geen brug. Gebruik de ladder nooit horizontaal.
  • Klim nooit met twee tegelijk op een ladder. Indien meerdere personen tegelijkertijd naar boven en beneden moeten gaan, gebruik je meerdere ladders.
  • Neem alleen licht materiaal of gereedschap mee, steeds in een tas.

 

Verplaatsen van de ladder
  • Draag de ladder vooraan iets hoger dan hoofdhoogte, pas op voor deuropeningen, hoeken, intern verkeer of andere hindernissen. (01)

ladders tek01.jpg

  • Draag een zware ladder (+25kg) nooit alleen.
  • Indien twee personen een ladder dragen, nemen ze die best zo dicht mogelijk bij de uiteinden vast. Beide personen dragen de ladder langs dezelfde kant. (02)

ladders tek02.jpg

  • Uitschuifbare ladders schuif je terug ineen voor je ze verplaatst.

 

Opstellen 
  • Gebruik enkel gecontroleerde ladders. Verwijder een defecte ladder onmiddellijk en verwittig je hiërarchische chef. 
  • Vraag hulp aan een collega of ander persoon bij het opstellen van zware ladders (+25kg).
  • Volg bij het rechtzetten van een ladder de bewegingen van figuur 03.
     

ladders tek03.jpg

De ondergrond - Plaats de ladder op een vlakke weerstandsbiedende bodem, en zorg voor een stabiele ondersteuning van de ladderschoenen (dus geen los zand, roosters, rioolputjes …). 

Uitschuiven van de ladder - Plaats de uitschuifbare ladder zodanig dat het bovenste deel rust op het onderste. Zo kan je de ladder op een veilige manier uit- en na gebruik terug inschuiven. Schuif de ladder in alvorens ze op te richten. Schuif daarna de opgerichte ladder uit tot de juiste lengte. Vergewis je ervan dat het uitschuifbare deel vergrendeld staat voor je de ladder beklimt. De overlapping van beide delen van de ladder moet minstens 4 sporten bedragen. (04)

ladders tek04.jpg

Hoogte - Schuif de ladder minstens één meter verder uit dan de hoogte van het platform dat je gaat betreden. Het afdalen zal veiliger en comfortabeler gebeuren. (04)

Helling - Plaats de ladder onder een helling van 75°. De lengte van de ladder (4X) is dan viermaal de horizontale afstand tussen de ladderschoenen en de top van de ladder (1X). Simpel uitgelegd: als je voor de ladder staat, met de tippen van je schoenen tegen de ladderbomen, moet je met rechte armen horizontaal gehouden de laddersport kunnen vast nemen. Dan staat de ladder goed. (05)

ladders tek05.jpg
 

Toebehoren
  • Als je de ladder onmogelijk recht kan opstellen, kan je toebehoren gebruiken die een helling of een hoogteverschil in het steunvlak van de laddervoeten overbruggen. (06)
  • Plaats de ladder zo dat beide bomen niet alleen onderaan, maar ook bovenaan op een stabiel steunvlak rusten. De ladder staat dus in contact met vier steunpunten alvorens je ze beklimt. Gebruik indien nodig hulpmiddelen. (07)
  • Gebruik een paalbeugel bij het gebruik van een ladder tegen een paal.
  • Zorg voor genoeg zijdelingse stabiliteit d.m.v. een stabilisatiebalk. (08)

ladders hulpmiddelen.jpg

 

Beklimmen
  • Inspecteer de ladder vóór ieder gebruik.
  • Beklimmen en afdalen doe je steeds met het gezicht naar de ladder toe.
  • Zorg dat je op ieder moment je evenwicht kan verzekeren door de ladder vast te nemen. Beklim daarom nooit de vier hoogste sporten.
  • Probeer steeds één sport vast te hebben.
  • Neem de sporten vast en niet de bomen.
  • Beklim geen natte houten ladders.
  • Reik niet verder dan een armlengte. Hou dus je lichaam binnen de ladderbomen.

 

Omgeving
  • Indien je de ladder voor een deur opstelt, vergrendel dan de deur.
  • Signaleer de aanwezigheid van een ladder.
  • Baken de werkplek af voor voorbijgangers.
  • Sluit de doorgang onder de ladder af.
  • Voorzie voldoende ruimte om een vrije doorgang achter de ladder mogelijk te maken.

 

Aanvullende eisen voor trapladders

  • Hellingshoek: bestijgbaar gedeelte: 60 à 70°, niet bestijgbaar gedeelte: 65 à 75°
  • Treden hebben een antislipprofiel
  • De steun boven het platform moet minstens boven de knieën komen wanneer je het platform betreedt. (09)
  • Het platform wipt niet op wanneer je de voorkant ervan betreedt.
  • Bouten voor de verbinding trede - boom zijn niet toegelaten.
  • Let op dat het dichtklappen van de ladder geen risico meebrengt voor geknelde vingers. 

 

Bronnen

  • Preventie en bescherming, 09/04
  • Welzijn op het werk, 2005
  • Fonds voor Arbeidsongevallen, Algemeen verslag

  

LEER MEER OVER WERKEN OP HOOGTE VIA EEN GROEPSBEZOEK AAN HET VEILIGHEIDSINSTITUUT

 

Relevante Links

 

Video's over ladders

Domheid op de werkplek - Grappige ongevallen

  

MEER WETEN?
STEL JE VRAAG AAN HET INFORMATIECENTRUM VAN HET VEILIGHEIDSINSTITUUT