De schitterende kleuren van vuurwerk in de nachtelijke hemel en de vonken van een wonderkaars op een verjaardagstaart hebben jong en oud altijd al gefascineerd. Verjaardagen, trouwfeesten, dorpsfeesten, carnaval, de nationale feestdag en vooral de dagen rond Kerstmis en Nieuwjaar zijn gelegenheden waarbij particulieren voetzoekers en vuurwerk gebruiken. Maar opgelet: voetzoekers, wonderkaarsen, vuurpijlen, Romeinse kaarsen en elk ander vuurwerk bestemd voor verkoop aan particulieren, zijn geen speelgoed. Het zijn springstoffen die niet iedereen in handen mag krijgen, en ook niet iedereen zomaar en overal mag gebruiken.
Deze artikelen kunnen zeer gevaarlijk zijn als men niet de juiste voorzorgen neemt voor, tijdens en na het gebruik ervan. Vuurwerk kan zeer zware brandwonden aan de handen en in het gezicht veroorzaken, in het ergste geval kan het zelfs tot een dodelijke afloop leiden. Om er zeker van te zijn dat je feest een vreugdevol gebeuren blijft en niet uitdraait op een nachtmerrie, neem je best de volgende voorschriften in acht.
Koop niet bij eender wie of waar…
Koop vuurwerk uitsluitend in erkende en gespecialiseerde winkels die in het bezit zijn van een verkoopvergunning, afgeleverd door de lokale overheid. Een betrouwbare verkoper beveelt je een veilig product aan en legt je de werking ervan uit. Hij kan je ook een lijst met veiligheidsmaatregelen meegeven.
De verkoop van vuurwerk door ambulante handelaars op beurzen, markten en rommelmarkten is verboden. Koop er nooit vuurwerk! Het verzenden van vuurwerk via de post of met een pakjesdienst is eveneens verboden.
Wees bijzonder waakzaam als je aankoopt via het internet. Sommige artikelen die via het internet aangeboden worden, zijn illegaal in België en kunnen gevaarlijk zijn.
Voorbeeldetiket voor vuurwerk (Bron: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie)
Koop niet om het even wat…
Enkel feestvuurwerk mag aan particulieren verkocht worden. Bovendien is het feestvuurwerk onderworpen aan strikte beperkingen over de leeftijd van de gebruiker.
Feestvuurwerk wordt onderverdeeld in drie categorieën:
vuurwerk van categorie 1 of F1, uitsluitend bestemd voor klanten vanaf 12 jaar;
vuurwerk van categorie 2 of F2, uitsluitend bestemd voor klanten vanaf 16 jaar;
pyrotechnische artikelen voor theatergebruik van categorie T1 van de volgende generieke types: niet-elektrisch aangestoken Bengaals vuur, niet-elektrisch aangestoken rookgeneratoren; uitsluitend bestemd voor klanten vanaf 18 jaar.
De categorie van het vuurwerk en de CE-markering moeten duidelijk vermeld staan op de verpakking van het vuurwerk dat je aankoopt. Bij vuurwerkartikelen die te klein zijn om er deze vermeldingen op aan te brengen, moet dit gebeuren op de gemeenschappelijke verpakking waarin ze worden verkocht.
Als particulier mag je slechts feestvuurwerk bezitten dat maximaal 1 kg pyrotechnische sas bevat. De verkoper mag je dus geen grotere hoeveelheid verkopen.
Gezien de leeftijdsbeperkingen vermeld hierboven, moet de verkoper je leeftijd controleren wanneer hij je vuurwerk verkoopt.
Leef de volgende veiligheidsregels na
Voor het afsteken van vuurwerk
Vraag na bij het betrokken gemeentebestuur of de betrokken politiezone of het afsteken van vuurwerk toegelaten is en onder welke voorwaarden.
Bewaar het feestvuurwerk op een droge plaats in een afgesloten ruimte, buiten het bereik van kinderen.
Lees alle gebruiksaanwijzingen volledig door, voordat je om het even welk vuurwerk afsteekt.
Kies een aangepaste afsteekplaats: een open zone, die idealiter vlak, horizontaal en hard is, ver verwijderd van woningen en geparkeerde voertuigen en op ruime afstand van dichte plantengroei, vooral in droge omstandigheden.
Schiet geen vuurpijlen af bij sterke wind.
Tijdens het afsteken
Leef strikt de leeftijdsgrenzen na die worden opgelegd voor de categorie van vuurwerk die je wil gebruiken.
Zorg ervoor dat toeschouwers steeds op een veilige afstand van de afsteekplaats blijven.
Zorg dat je steeds water en een brandblusapparaat binnen handbereik hebt.
Blijf nuchter: gebruik geen alcohol voor en tijdens het afsteken.
Zorg voor een goede bescherming van je ogen: draag een geschikte veiligheidsbril.
Draag geen kledij die gemakkelijk vuur kan vatten, zoals kledij op basis van synthetische vezels (nylon, fleece, microvezel, ...).
Plaats voor het afsteken van vuurpijlen een buis stevig in de grond en steek er dan de stok van de vuurpijl in. Steek maar één pijl per keer aan. Wacht altijd tot de eerste pijl de lucht ingaat alvorens een andere pijl in dezelfde buis te plaatsen.
Stabiliseer batterijen door bijvoorbeeld zware, vuurvaste blokken errond aan te brengen. Steek altijd de lonten aan met een aansteeklont die je bij je leverancier kunt krijgen. Je kunt eventueel ook rook¬waren zoals een sigaar of een sigaret gebruiken. Gebruik zeker geen lucifers of aansteker: het risico bestaat dat je de lont op een verkeerde plaats aansteekt en onvoldoende tijd hebt om jezelf in veiligheid te brengen.
Verlaat zo snel mogelijk de plaats van afschieten en blijf op voldoende afstand zodra een lont is aangestoken.
Richt nooit een aangestoken product naar een persoon.
Steek de lonten altijd aan met gestrekte arm.
Steek nooit een vuurwerkartikel geplaatst op de grond (batterij, fontein, kaars,...) aan terwijl je je erover buigt.
Keer nooit terug naar een vuurwerkartikel eens de lont is aangestoken. Indien het artikel niet werkt, blijf dan gedurende minstens 30 minuten op afstand.
Steek nooit opnieuw een lont aan die niet heeft gewerkt.
Na het afsteken
Doof onmiddellijk alle op de grond gevallen gloeiende resten.
Ruim de afsteekzone op.
Vermijd bepaalde risico's voor dieren
Breng je dieren naar een veilige plaats! Vooral honden en paarden zijn bang voor het lawaai van vuurwerk, vanaf de eerste knallen. De detonaties kunnen paniekreacties veroorzaken, zowel bij wilde dieren als huisdieren. In die stresstoestand slaan dieren soms op de vlucht en gebeurt het zelfs dat ze bezwijken aan hartfalen. Vermijd dus om voetzoekers te gebruiken in de nabijheid van dieren.
Indien er een vuurwerk in je omgeving wordt georganiseerd, sluit dan de rolluiken, doe het licht aan en zet de radio of tv aan om het lawaai en de lichtflitsen af te zwakken.
Als je de risico’s wil beperken, is er een alternatief op de markt beschikbaar: geluidsarm vuurwerk, dat minder geluid produceert. Vraag ernaar bij je vuurwerkhandelaar.
Bij een ongeval en/of zware brandwonden
Laat overvloedig zuiver en lauw water over de verbrande zones lopen, gedurende minstens 15 minuten. Smeer geen zalf of een gelijkaardig product op de brandwonden.
Bel onmiddellijk de hulpdiensten op het noodnummer 112 of ga naar de permanentiedienst van een van de brandwondencentra van het land.
FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie
Contact Center
Tel.: + 32 800 120 33 (gratis vanuit België)
e-mail: info.eco@economie.fgov.be www.economie.fgov.be
