Heb je al heel wat ervaring opgedaan via je werk, je vrije tijd of de cursussen die je volgde en wil je die ervaring gebruiken om een bewijs te krijgen van wat je al kent? Dan kan dat via EVC, wat staat voor het ‘Erkennen van Verworven Competenties’. AP Hogeschool Antwerpen ontwikkelde samen met IDEA Consult voor opdrachtgever AHOVOKS drie nieuwe generieke tools voor de EVC-kandidaten en hun begeleiders die inzetbaar zijn over de verschillende EVC-trajecten en -testcentra heen.
Door EVC-tests af te leggen in een erkend EVC-testcentrum kan je op een korte, efficiënte manier een kwalificatiebewijs behalen van je al verworven competenties en op die manier je ervaring voor bijvoorbeeld een beroep aantonen. “Maar daar wringt nogal eens het schoentje”, weet Ditte Kimps Van IDEA Consult. “We voerden in 2022 een onderzoek uit naar tools en methodieken voor EVC-begeleiding, in opdracht van AHOVOKS (het Agentschap voor Hoger Onderwijs, Volwassenenonderwijs, Kwalificaties en Studietoelagen nvdr). We gingen aan de slag met voorgaand onderzoek, keken welke instrumenten er al bestonden, hoe de toeleiding gebeurde, en brachten in kaart wat we konden verbeteren in de praktijk. We stelden onder meer vast dat er nog bepaalde generieke tools ontbraken die vooral ‘soft skills’ testten. Omdat AP veel ervaring had in de ontwikkeling van tools voor die ‘soft skills’, zijn we met hen in zee gegaan.”
Nuttig en breed inzetbaar
AP-onderzoekers Siham Chaoui, Elena Van den Broeck en Astrid Koelman van het kenniscentrum Onderzoek Levenslang Leren en Innoveren – een van de InnovatieLabs van de AP Hogeschool – ontwikkelden daarop drie generieke tools, zowel voor de EVC-begeleiders als voor de kandidaten zelf.
"Het was boeiend om op basis van het vooronderzoek af te leiden waar er nood aan was”, steekt Elena van wal. “We zijn met een lange lijst aan concepten begonnen om dan op basis van timing en budget uit te komen bij drie tools die het meest nuttig en het breedst inzetbaar zijn, over alle testcentra heen.”
Het was boeiend om op basis van het vooronderzoek af te leiden waar er nood aan was.
Reflectiebox
“De eerste tool is een ‘reflectiebox’ met daarin een dertigtal kaarten die teruggrijpen naar competenties die nodig zijn voor het EVC-assessment”, gaat Elena verder. “In de eerste plaats is het de bedoeling dat de kandidaat gaat kijken naar welke competenties er nodig zijn voor de beoogde job, en dat hij zich daarna afvraagt of hij die competenties wel degelijk heeft en kan aantonen in het traject. We hebben hiervoor naar de verschillende EVC-trajecten gekeken en zijn gaan zoeken naar competenties die erg vaak voorkwamen, zoals het geven en ontvangen van feedback, het omgaan met diversiteit, communicatievaardigheden, probleemoplossend vermogen, samenwerking, enzovoort.”
“Verschillende kandidaten bleken immers niet zo goed in het interpreteren en identificeren van de competenties die bij hen hoorden”, zo stelde Ditte vast.
“Sommige van onze reflectiekaarten zijn eerder laagdrempelig, andere zijn wat complexer”, afhankelijk van welke specifieke competentie er gevraagd wordt”, vult Astrid aan.
Gespreksflow vanuit GROW
“De tweede tool is een soort flowchart volgens de GROW-strategie (Goal – Reality – Options – Will) om de EVC-kandidaat te ondersteunen bij het actief nadenken over competenties die hij moet of wil behalen”, licht Astrid toe. “Op deze kaart staan de 4 GROW-stappen die de begeleider in een gesprek met een kandidaat kan overlopen, met op de achterkant een brede variatie aan hulpvragen. Uit gesprekken bleek dat veel EVC-begeleiders deze tool erg zinvol vonden.”
Portfolio
“Onze derde tool ten slotte leert je op welke manier je een portfolio kan opstellen en wat het belang daarvan is”, aldus Elena. “Een portfolio geeft je op één plek een overzicht van de verworven competenties en de manier waarop ze verworven zijn. Het geeft de kandidaat inzicht in de competenties die hij wel of nog niet beheerst, zodat hij kan inschatten of het opstarten van een EVC-traject zinvol is. We merkten dat een portfolio opstellen voor veel mensen niet zo eenvoudig is. Daarom hebben we heel wat begeleiders en kandidaten meegenomen doorheen dat proces. We zagen dat er interesse was om daarop in te zetten.”
“Die nood bleek ook in de testcentra”, vult Ditte aan. “Soms werd er wel een portfolio aangemaakt door een begeleider, maar werd het geen eigendom van de kandidaat. Het is belangrijk dat je de output van je eigen traject kan meenemen.”
Zinvol en breed inzetbaar
Was de samenwerking met OLLI zinvol voor IDEA Consult? “Absoluut wel”, beaamt Ditte. “Tijdens de Edusprong-dagen van AHOVOKS is er heel wat aandacht naar de nieuwe EVC-tools gegaan. We hebben een aantal workshops gegeven en reacties waren enthousiast en positief.
De tools kunnen bovendien gratis gedownload worden op de website van Vlaanderen: www.vlaanderen.be/informatie-voor-evc-testcentra/hoe-ziet-de-evc-begeleiding-eruit
AHOVOKS heeft ook papieren versies van de tools voorzien en biedt testcentra de mogelijkheid tot nabestelling.”
“We hebben gemerkt dat onze methodieken breder kunnen ingezet worden dan louter in de EVC-trajecten en dat is erg fijn”, menen Elena en Astrid. We denken dat ze mogelijkheden bieden die dit project overstijgen en dat is zeker mooi meegenomen.”
Dit artikel werd geschreven in samenwerking met de Vlaamse Hogescholenraad.
