Situering
Voorliggend project vormt een vervolg op een eerder project ‘Co-profs in STEM’ waaruit twee prototypes van praktijkrelevante instrumenten vloeide: het diagnostische instrument DI2-STEM voor basisonderwijs en een leidraad voor een leerlijn STEM-vaardigheden.
Het diagnostisch instrument DI2-STEM bestaat uit 30 vragen die peilen naar het STEM-gehalte van een leeractiviteit (les, project, lessenreeks …). Het instrument is gebaseerd op het huidige STEM-kader. Naast vragen biedt het instrument ook ondersteuning aan gebruikers via relevante informatie en praktijkvoorbeelden. Het instrument werd in Co-Profs in STEM gebruikt om STEM uit te leggen en als ondersteuning voor de ontwikkeling van STEM-materialen door de Teacher Design Teams (TDT’s). Leerkrachten gebruikten het instrument ook als ‘taal’ om met elkaar te communiceren over STEM. Het instrument werd in het onderzoek tevens gebruikt om de STEM-kwaliteit van de ontwikkelde materialen te achterhalen. Het diagnostisch instrument is hier raadpleegbaar.
De leidraad voor een leerlijn STEM-vaardigheden ontstond vanuit de vaststelling in de TDT’s van Co-Profs in STEM dat leerkrachten op de eerste plaats begaan zijn met leerinhouden/thema’s. Het denkproces over te ontwikkelen vaardigheden (bijv. probleemoplossend denken en onderzoekend handelen) verdwijnt daarbij naar de achtergrond. Via de leerlijn over STEM-vaardigheden willen we leerkrachten niet alleen laten nadenken over het ‘wat’, maar ook over het ‘hoe’. Leerkrachten kunnen dit instrument raadplegen. Zo zien ze waarmee de leerlingen bezig zijn en wat voor leerlingen de volgende stap kan zijn in reflectief onderzoekend, ontwerpend en probleemoplossend leren en wiskundig denken. Het instrument bevat ook informatie over ‘leren denken/leren’ (hogere-ordevaardigheden) en andere sleutelcompetenties (21ste eeuw skills).
Beleidskaders, eindtermen en leerplannen zijn op dit ogenblik volop in ontwikkeling. Hoewel wat er reeds bestaat als richtlijn werd genomen voor de ontwikkeling van beide instrumenten, betekent dit dat in de loop van de tijd ook zal moeten worden afgetoetst in welke mate de inhoud overeenkomt met richtlijnen vanuit het Vlaamse onderwijsbeleid. Voorliggend project wil de instrumenten verder ontwikkelen, optimaliseren en de brede inzetbaarheid zowel binnen basis- als secundair onderwijs verkennen. Op basis van al deze gegevens zullen de instrumenten gefinaliseerd worden.
Onderzoeksvragen & methoden
- Welke noden en behoeften hebben verschillende stakeholders (leerkrachten, directie, studenten Onderwijs &Training, lectoren Onderwijs & Training, begeleidingsdiensten) nog voordat de instrumenten inzetbaar zijn?
Onderzoeksmethode: focusgesprekken - Hoe percipiëren verschillende stakeholders het gebruik van de instrumenten?
Onderzoeksmethode: online bevraging - Hoe kunnen we de instrumenten inpassen in het veranderende STEM-beleid van de overheid?
Onderzoeksmethode: literatuur raadplegen i.f.v. aanpassen instrumenten