Probleemschets
Resultaten van PISA-onderzoek (2018) tonen aan dat Vlaanderen een grote sociale ongelijkheid kent in het onderwijs. Het onderwijs in Vlaanderen is veel minder een hefboom voor sociale mobiliteit dan in andere landen. Sociaal werk heeft dan ook veel te bieden aan Vlaamse scholen. Leerkrachten ontwikkelen het potentieel van kinderen en jongeren door het overbrengen van kennis, vaardigheden en waarden. Sociaal werkers kunnen leerlingen ondersteunen in hun welzijn zodat ze volop kunnen leren. Hierbij biedt sociaal werk bijzondere aandacht aan leerlingen die geconfronteerd worden met armoede, onderdrukking of handicap en zet het in op het versterken van gezinnen, scholen en de gemeenschap om hindernissen die leersucces in de weg staan te overwinnen.
In dit onderzoek doen we aan de hand van een doorgedreven internationale literatuurstudie een mapping van hedendaags school social work. Vandaag de dag is België niet zichtbaar in het globale beeld van school social work. Het is dan ook relevant om het huidige sociaal werk in Vlaamse en Brusselse scholen te verkennen. We denken hierbij aan de brugfiguur, de zorgleerkracht, de leerlingbegeleider, de CLB-medewerker, het ondersteuningsnetwerk, de bredeschoolcoördinator,… Het onderzoek maakt een overzicht van de verschillende doelen, doelgroepen, werkwijzen en rollen van deze sociaal werkers. Op basis van deze twee databronnen maken we een typologie op van het school sociaal werk.
Deze twee outputs geven het beleid, de onderwijssector en de sociale sector inzicht in het potentieel van sociaal werk in scholen, wat hiervan reeds benut wordt en waar nog kansen liggen. Op basis van de inzichten uit deze studie ontwikkelen we een relevant empirisch praktijkgericht onderzoeksvoorstel dat gericht is op het versterken van sociaal werk praktijken in scholen waarbij we streven naar het verminderen van sociale ongelijkheid en het verhogen van inclusie in scholen.
Onderzoeksvragen
- Welke sociaal werk praktijken zijn vandaag werkzaam in Vlaamse en Brusselse scholen?
- Welke doelen stellen de verschillende sociaal werk praktijken voorop?
- Welke sterktes, zwaktes en opportuniteiten identificeren we bij het huidige sociaal werk in scholen in de Vlaamse en Brusselse context?