Pesten op school is één van de belangrijkste oorzaken van mentale gezondheidsproblemen, leermoeilijkheden en ontwikkelingsklachten bij kinderen en adolescenten. Een bijzonder schadelijke vorm van pestgedrag is ‘identiteitsgebonden pesten’ (‘identity-based bullying’ ), waarbij slachtoffers blootgesteld worden aan herhaaldelijke verbale of fysieke agressie, discriminatie of sociale uitsluiting op basis van kenmerken als hun geslacht, etniciteit, sociaaleconomische achtergrond en/of fysieke capaciteiten. In tegenstelling tot het klassieke beeld van het 'onschuldige kind’, toont onderzoek immers dat kinderen bijzonder vroeg stereotiepe opvattingen over hun leeftijdsgenoten internaliseren en dat deze zich vaak vertalen in subtiele of expliciete vormen van pesten. Vreemd genoeg blijkt het grootste deel van de initiatieven om identiteitsgebonden pesten aan te pakken echter gericht op adolescenten en focust onderzoek naar identiteitsgebonden pesten hoofdzakelijk op de leefwereld van tieners.
De rol die vooroordelen en stereotypen spelen in pestgedrag binnen basisscholen in Vlaanderen kreeg tot op heden veel minder aandacht. Eén van de redenen hiervoor is dat gevestigde methoden om pestgedrag te bestuderen (bijv. vragenlijsten of interviews) weinig geschikt zijn voor onderzoek bij jonge kinderen. Hierdoor ontbreekt het aan een duidelijk zicht op de prevalentie van pestgedrag in het algemeen, en van identiteitsgebonden pesten in het bijzonder, binnen het Vlaamse basisonderwijs. Het is deze blinde vlek die binnen dit interdisciplinaire SBO-project wordt aangekaart.
Via de ontwikkeling van een reeks nieuwe methodes zal dit project trachten na te gaan :
- Hoe vooroordelen de aanleiding geven tot pestgedrag op de speelplaats
- Hoe ze de interacties van kinderen binnen het klaslokaal vormgeven
- Wanneer specifieke vooroordelen ontstaan in de sociale en cognitieve ontwikkeling van kinderen en welke rol leerkrachten en lesmateriaal kunnen spelen bij het omgaan met en voorkomen van identiteitsgebonden pesten.